Ήθη και Έθιμα

Λαζαρίνες
 

     Το Σάββατο της αναστάσεως του Λαζάρου θεωρείται μέρα του θανάτου και της ζωής.

Παλιότερα οι εκδηλώσεις εορτασμού το Σάββατο του Λαζάρου ήταν πολλές. Σήμερα είναι ξεχασμένες πλέον. Τα κάλαντα του Λαζάρου τραγουδιούνται σε ελάχιστες περιοχές και αποκλειστικά σχεδόν από μικρά κορίτσια που ονομάζονται "Λαζαρίνες".

Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες μάζευαν λουλούδια και στόλιζαν το καλαθάκι τους. Την άλλη μέρα ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο και έπαιρναν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αβγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.

Τα έθιμα του Λαζάρου στα χρόνια της σκλαβιάς είχαν και κοινωνική σκοπιμότητα Στις γυναίκες και ιδίως στα νέα κορίτσια που δεν έβγαιναν συχνά έξω από το σπίτι, επειδή τα ήθη της εποχής  τις περιόριζαν, δίνονταν κάποιες ελευθερίες: γίνονταν έτσι και αλληλογνωριμίες και νυφοπαζαρέματα.

Σε πολύ λίγες περιοχές της χώρας τραγουδιούνται σήμερα τα «Λαζαριάτικα» Τα λόγια των τραγουδιών άλλοτε αναφέρονται στην ανάσταση του Λαζάρου και άλλοτε πάλι αποτελούν παινέματα προσώπων.

Τα τραγούδια της ημέρας του Λαζάρου

(Από το Βαμβακόφυτο Σερρών)

Ξύπνα Λάζαρε

και μη ακόμ΄ κοιμάσαι.

Τα Βάγια φθάσανε

και συ ακόμ ΄κοιμάσαι.

Βάγια – Βάγια του Βαγιού

τρώμε ψάρι και κολιού

κι ως την άλλη Κυριακή,

τρώμε κόκκινο αβγό.

(Από τη Δυτική Μακεδονία)

Που ’σουν Λάζαρε

και που ’ναι η φωνή σου.

χθες σε ζήταγε η αδελφή σου

ήμουνα στη γη κρυμμένος

και με τους νεκρούς θαμένος

Βάγια , βάγια των Βαγιών

τρώνε ψάρι και κολιό

και την άλλη Κυριακή

τρώνε το ψητό τ' αρνί

και το κόκκινο τ' αβγό

που κυλά στον ποταμό.

( Από τα χωριά του Βόλου)
Ήρθε ο Λάζαρος , ήρθαν τα βάγια
ήρθε η Κυριακή που τρώνε τα ψάρια.

Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι
Ήρθε η μάνα σου από την πόλη.
Σου 'φερνε χαρτί και κομπολόι.
Οι κοτίτσες σας αβγά γεννάνε
Οι φωλίτσες δεν τα χωράνε.
Δώστε και εμάς να τα χαρούμε.

(Από την Πελοπόννησο)

Ήρθε ο Λάζαρος ήρθανε τα βάγια

ήρθε των παθών η εβδομάδα

Λάζαρος απελυτρώθη ,

ανεστήθη και εσηκώθη

Πες μας Λάζαρε,

τι είδες εις τον Άδη, που επήγες ;

Είδα φόβους , είδα τρόμους ,

είδα βάσανα και πόνους .